انواع درخت میوه در شمال: بهترین گزینه‌ها برای کاشت در ویلا و زمین کشاورزی

کشور ایران با وجود شرایط اقلیمی و آب‌وهوای گوناگونی که در مناطق مختلف دارد، پربازدید‌ترین منطقه را می‌توان شهرهای شمالی کشور دانست. مناظر زیبا و بکر، مانند آبشارهای بی‌نظیر، جنگل‌های انبوه، دریا و انواع درخت میوه در شمال از جمله دلایلی هستند که مردم ایران، در اولین فرصت برای استراحت و تفریح به این شهرها پناه می‌برند.

داشتن خانه ویلایی یا باغی در شمال کشور، برای بسیاری از مردم که درگیر زندگی ماشینی شهری هستند به رویایی تبدیل شده است که برای دستیابی به ‌آن برنامه‌های فراوانی دارند. معرفی انواع درخت میوه در شمال و نحوه کاشت آن‌ها می‌تواند برای افرادی که رویایشان را به حقیقت تبدیل کرده‌اند یا افرادی که در شرف خرید باغ و ویلا در شمال هستند مفید باشد.

بیشتر بخوانید: انواع مدل آلاچیق: گزینه‌هایی زیبا و کاربردی برای ساخت آلاچیق در ویلا

شرایط اقلیمی شهرها و استان‌های شمالی ایران

به طور کلی می‌توان گفت جلگه مازندران در شمال ایران از آب‌وهوای معتدل و مرطوب برخوردار است که به آن آب‌وهوای معتدل خزری گفته می‌شود. وجود کوه‌های البرز، جهت قرارگیری کوه‌ها، ارتفاع‌ آنها، نزدیکی به دریا، پوشش گیاهی و بادهای محلی، تاثیر بسیاری در به وجود آمدن این اعتدال آب‌وهوایی داردند.

باوجود این که شهرهای شمالی بسیار نزدیک به هم قرار گرفته‌اند و آب‌وهوای آن‌ها یکسان به نظر می‌رسد؛ اما باید به این مهم اشاره کرد که آب‌وهوا و شرایط اقلیمی استان‌های شمالی با یکدیگر متفاوت است. برای مثال می‌توان گفت جلگه‌های مرکزی و غربی مازندران دارای آب‌وهوای معتدل جلگه‌ای، دامنه‌ شمالی و نواحی مرتفع البرز دارای آب‌وهوای کوهستانی معتدل و جلگه گرگان دارای آب‌وهوای نیمه بیابانی است.

برای کاشت انواع گیاهان و درختان، و علی‌الخصوص کاشت انواع درخت میوه در شمال، باید اطلاعات کافی درمورد شرایط آب‌وهوایی، خاک منطقه و فصل مناسب برای کاشت را در اختیار داشت.

انواع درخت میو‌ه در شمال

همان‌طور که همه ما می‌دانیم باغ‌های شمال، سهم بزرگی در تولید مرکبات کشور دارند. بنابراین علاوه بر کشت برنج و چایی، معروف‌ترین محصولات کشاورزی شهرهای شمالی کشور، مرکباتی از قبیل انواع پرتقال و نارنگی، گریپ فروت، دارابی، لیموترش، لیموشیرین، نارنج و…. می‌باشند که به معرفی جامع هرکدام می‌پردازیم.

نارنگی یونسی ( Ponkan Mandarin )

نارنگی یونسی یا پونکن، یکی از خوش‌طعم‌ترین و معطرترین مرکباتی است که در شمال کشور کاشته می‌شود. بذر این نارنگی اولین‌بار در سال 1347، از فلوریدا آمریکا به رامسر منتقل شد. این میوه دارای شکلی گرد و پخ، دارای ناف کوچک، پوست کلفت و صاف و بذرهای چند جنینی است.

نارنگی یونسی، یکی از بهترین انواع نارنگی‌های ماندارین است که در صورت کاشت و نگهداری مناسب، بسیار درخت پرباری خواهد شد. این درخت به دلیل پرمحصول بودن، خطر شکستن شاخه‌ها را در برف و باران‌های سنگین دارد. به طور کلی می‌توان گفت نارنگی یونسی نسبت به سایر انواع نارنگی‌ها، مقاومت کمتری در برابر سرما داشته و زمان رسیدن آن، از اواسط آبان ماه می‌باشد.

نارنگی کلمانتین (Clementine)

یکی از معروف‌ترین انواع درخت میوه در شمال درخت نارنگی کلمانتین است که در ایران آن را با نام “نارنگی یافا” می‌شناسیم. درخت این نوع نارنگی دارای شاخ و برگ‌های زیبا و جذابی است که جنبه تزیینی نیز دارد.

درخت نارنگی یافا، در مقابل سرما مقاوم بوده و نیازمند خاک‌های سبک است. به عبارت دیگر می‌توان گفت، اگر خاک این درخت سنگین باشد، در مناطق شرق مازندران نیاز به آبیاری فراوان خواهد داشت؛ در غیراینصورت میوه‌های آن ریز و پوست نارنگی‌ها کلفت خواهد شد. زمان رسیدن میوه درخت نارنگی یافا، اواسط یا اواخر آبان ماه‌ می‌باشد.

نارنگی پیج (Page)

یکی‌دیگر از انواع نارنگی‌هایی که در شمال کشور کاشته می‌شود، نارنگی پیج است که از پیوند و رگ‌گیری نارنگی مینولاتانجلو با نارنگی کلمانتین به دست می‌آید. این نارنگی از دسته میوه‌های زودرس می‌باشد؛ اما لازم به ذکر است که این درخت در مواجه با کم آبی در تابستان، ممکن است پوست میوه‌هایش دچار ترک‌خوردگی شوند.

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید زمین در شمال: حس مالکیت در خوش‌آب‌وهواترین منطقه ایران

پرتقال والنسیا (Rhode Valencia)

همان‌طور که می‌دانید در بین انواع درخت میوه در شمال، درختان پرتقال از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. در شهرهای شمالی ایران، انواع گوناگونی پرتقال کاشته می‌شود که یکی از پرطرفدارترین آن‌ها، پرتقال والنسیا می‌باشد.

پرتقال والنسیا را با نام پرتقال تابستانه نیز می‌شناسیم که متعلق به ایالت والنسیا در اسپانیا می‌باشد. این نوع پرتقال دیررس‌ترین نوع پرتقال است که نسبت به پرتقال تامسون از رشد سریعتری برخوردار می‌باشد.

از زمان گلدهی تا رسیدن میوه، 12 تا 18 ماه زمان لازم است و به همین دلیل هرس کردن آن ممکن است برایتان سختی‌هایی را به وجود بیاورد. لازم به ذکر است که پرتقال والنسیا نسبت به سرما حساس بوده و از مقاومت کمی برخوردار است؛ بنابراین بهتر است در مناطق سرد و کوهپایه‌ای کاشته نشود.

پرتقال خونی یا توسرخ

پرتقال خونی یا پرتقال توسرخ، یکی از انواع گوناگون پرتقال است که داخل آن سرخ‌رنگ می‌باشد. پرتقال خونی معمولا کوچکتر از پرتقال‌های معمولی می‌باشد و قرمز بودن داخل آن به دلیل وجود رنگدانه‌ آنتوسیانین است که وجود آن در مرکبات نادر است.

توصیه ما این است که اگر می‌خواهید در باغ‌تان اقدام به کشت پرتقال خونی کنید، این کار را به عهده کشاورزان مجرب شمالی بگذارید؛ چرا که کشت این نوع پرتقال‌ها بسیار دشوار است. یکی از نکات کلیدی در کشت پرتقال خونی این است که پس از برداشت باید بلافاصله در دمای سرد قرار بگیرد تا رنگدانه‌های آنتوسیانین در آن شروع به فعالیت کنند.

نارنگی کالاموندین (Calamundin)

نارنگی کالاموندین یکی از مهم‌ترین مرکبات بومی کشور چین است که درخت یا درختچه‌ای کوتاه دارد. ارتفاع درخت کالاموندین 3 تا 6 متر می‌باشد و به عنوان درخت زینتی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این میوه از تلاقی کامکوات با پرتقال یا نارنگی ایجاد می‌شود که این ترکیب به تولید میوه‌ای آبدار، شیرین و خوش‌طعم منجر شده است.

گریپ فروت بلاش ( Redblush Grapefruit)

یکی از مرکبات پرطرفدار در ایران گریپ فروت بلاش می‌باشد که در سال 1931 برای اولین بار در ایالت تگزاس شناسایی شد. میوه‌های گریپ فروت معمولا به صورت دو یا سه تایی روی درخت تشکیل می‌شوند. این درخت، در مقابل سرمای هوا حساس بوده و در هوای سرد شروع به ریزش میوه می‌نمایند. گریپ فروت در اواسط یا اواخر بهمن ماه می‌رسد. لازم به ذکر است که گریپ فروت، به عنوان منبع غنی ویتامین ث و ب1 شناخته می‌شود.

نارنگی انشو (Unshiu)

نارنگی انشو یکی از معروف‌ترین انواع درخت میوه در شمال است که به عنوان دیررس‌ترین نوع نارنگی‌ها شناخته شده است. گوشت نارنگی انشو معطر و کم‌اسید بوده و آبدانک‌های آن کوتاه و عریض هستند.

درخت نارنگی انشو، درختی بسیار کند رشد و کوچک است که معمولا با تاجی گسترده و آویزان، نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. شاخه‌ها و برگ‌های این درخت گسترده و باز بوده و رنگ‌های آن به رنگ سبز تیره می‌باشند. درخت نارنگی انشو، در سرما و شرایط نامطلوب بسیار مقاوم می‌باشد.

کامکوات یا پرتقال آپارتمانی

پرتقال آپارتمانی، درختان کوتاه قامتی هستند که برگ‌های ریزی دارند. میوه‌‌های کامکوات به شکل کشیده یا گرد و به رنگ زرد طلایی و کوچک‌اند. پوست این میوه‌ها برخلاف سایر مرکبات، تلخ نبوده و طعم ترش و مطبوعی دارد.

از پوست ترش‌مزه این میوه‌ها معمولا مارمالاد یا مربا درست می‌کنند. این درخت‌ها به علت کوتاهی به عنوان گیاهان تزیینی در گلدان نیز کاشته می‌شوند. درخت کامکوات به رطوبت و آبیاری فراوانی نیاز داشته و نسبت به سرما حساس است.

پرتقال تامسون

بدون‌شک نام پرتقال تامسون به وفور به گوش همه ما رسیده و در جای جای ایران از طعم خوب آن لذت برده‌ایم. یکی دیگر از انواع درخت میوه در شمال، پرتقال تامسون می‌باشد که میوه نسبتا درشت و کروی شکل می‌باشد.

این نوع پرتقال، پرتقال بومی جنوب شرقی آسیا می‌باشد. برگ‌های درختان پرتقال تامسون، سبزرنگ بوده و بافتی چرم مانند دارند. میوه‌های این درخت از لحاظ رسیدگی، جزء اقلام بسیار زودرس می‌باشد. لازم به ذکر است که تامسون در مقابل سرما و گرما از مقاومت قابل قبولی برخوردار است.

بیشتر بخوانید: بهترین شهر شمال برای خرید زمین کجاست؟ بررسی شهرهای شمال برای خرید زمین

دارابی ( Pomelo)

میوه دارابی که آن را با نام پومیلو نیز می‌شناسیم؛ بزرگترین میوه از خانواده مرکبات می‌باشد. این میوه از گیاهان گلداری است که میوه بومی آسیای جنوب شرقی به شمار می‌آید. رنگ دارابی سبز کمرنگ می‌باشد و داخل میوه به رنگ زرد است. دارابی از پیوند نارنج و پرتقال به وجود می‌آید.

براساس گفته صاحب‌نظران این حرفه، گریپ‌فروت نیز به احتمال زیاد از پیوند پرتقال و دارابی به وجود آمده است. این میوه یکی از فراوان‌ترین میوه‌های باغ‌های شمال است که می‌توانید در باغ خودتان بکارید و از طعم خوب آن لذت ببرید.

لیموشیرین

لیموشیرین یکی از دیگر انواع درخت میوه در شمال کشورمان می‌باشد که بی‌شک همه ما با این میوه خوشمزه آشنا هستیم. کشت لیموشیرین در بسیاری از مناطق ایران مانند نواحی شمالی، خوزستان، کرمانشان، کرمان و استان فارس مرسوم بوده و با نام علمی Critus Limetta شناخته شده است.

لیموشیرین را جهانیان به نام  Persian sweet lime می‌شناسند. درخت لیموشیرین با شاخه‌های نامنظم و نسبتا کوتاه، میوه‌ای پرآب و خوش‌طعم زرد رنگ را که سرشار از ویتامین ث است، برای کشاورزان به ارمغان می‌آورند.

نارنج

نارنج، مادر مرکبات می‌باشد که پایه پیوند برخی دیگر از مرکبات است. این درخت بومی جنوب‌شرقی آسیا می‌باشد و عموما در مناطق گرم و مرطوب شمال، قابل کاشت است. ارتفاع درخت نارنج دربعضی مواقع تا 9 متر نیز می‌رسد.

شکوفه سفید این درخت که در فصل بهار می‌روید، یکی از معطرترین گل‌هاست که بهارنارنج نام دارد. نکته مهم در پرورش این درخت، دقت به آبیاری است. خشکی و خیسی باعث ریزش میوه و برگ درخت می‌شود؛ بنابراین آبیاری این درخت باید در حد متوسط انجام گیرد.

لیموترش لیسبون ( Lisbon Lemon)

لیموی لیسبون که از سال 1343 وارد ایران شد، میوه‌ای بزرگ با پوسته زرد و روشن و بسیار آب‌دار می‌باشد. میوه این درخت برخلاف بسیاری از مرکباتی که قبل‌تر گفته شد، به خوبی روی درخت باقی می‌ماند. یکی از محاسن لیموترش لیسبون، تراکم فراوان میوه در مرکز درخت است؛ که این اتفاق باعث می‌شود میوه‌ها درسرما و گرمای شدید مقاومت بیشتری از خود نشان دهند.

درخت لیموترش لیسبون، تقریبا در تمام طول سال میوه داشته و شکوفه‌های آن به رنگ ارغوانی می‌باشد.

همانطور که در این مطلب نیز اشاره کردیم انواع درخت میوه در شمال بسیار زیادند که هرکدام‌شان ظاهری زیبا و میوه‌ای مفید را برای باغ و ویلای شما به ارمغان خواهند آورد. امیدواریم با مطالعه این مطلب اندکی بیشتر با انواع میوه‌های باغ‌های شمال آشنا شده‌باشید.